Eukaristiya

Umipot --buong-sigla--
Ang maya dun sa kalis
Ng prayleng nagmimisa


***
Diyona
2012
Oran, Algeria

Ing Laun a Sarul

ING LAWUN A SARUL
(Oliver S. Carlos)


Ala nang aliwa pang mipaparsalanan king pamagtikum ning gabun
nune ing kayang pangalawun. Kabang detang kayagna’ nang mesali,
kuwentu nala mung mekalingwan king minurung-sulung a pupul
ning dayatan at kalanan, o ning pasaldak a pamagpaynawa rang
mibalabalang kalawang, malaus ya, king manene nang pamanyugat
at pamangili king salu ning asikan. At kabang iti gagawan na,
sisitsit na ing asasaganan nang mangasyas a buliga’t bikual,
ing papayungan nang pali at pandilung uran a iyatad ning bigang
magunyat king panyatang ning mumunang sala. Ena no alingad
karing payid-payid nang galaid ing saingsing ning kapagalan,
karing balang pamandalakit na’t pamisadsad king gagambulan nang
kuwadradong sukad, ding pugak-pugak a pintig at ritmikadung lagutuk
ning pudpud nang taram a layung mangawani keya king dutung a pitalnanan.
Makananu na pin namang isangkan ning ortelanu king manayang gabun
a mepudpud ne ing kayang taram? Nung inia mangapilitan yang libangan na nya mu
ing gugulyut a damulag karing tikling at kanugtug a sasake at magkanta king
keyang gulut at buntuk. O makananu nang gawan ing ipanibala ne king tudtud
ing uyab at antuk ning mangaynipan a pamanenaya na ning damulag, nung migising
yang makakawani ne ing taram king dutung a pitalnanan at apansingan nang kakalbitan na nya mu at pamatulan ning tutulung uran. Ing pangalaun ning sarul ‘yang suwatan na at katmuang kasalanan. Ating gamat a magnasang ituglung ne ing dutung a pitalnanan king mapagal a bakal, at karin, mayakit ing makabalut a kkalawang. Ding pilapil at tarundun a makasaksi king malilyari, isambitla ra namu ing karelang mua karing makuyad a pamagkuswelu, karing palmura at opinyun nung nuanti yamu kamura ing segunda-manung bakal. Ing mipapakarine ortelanu iyang manyawad kapanupayan. Dapot aliwa ing sarul a kalawangnan at mapagal. At lalam ning impung santul, king kayang pangasandal, retiradu ya iting alang aliwang adwan
nune mu ing misan pa. . . misan namu
akwa ne pang asarul ing manayang asikan
bayu re igawad keya ing tawling kayatulan.






******

Nung Makananu Yang Mangatuliran Ing Danup At Kasakitan

Karing balitang ning underpass bayu sumaka king Basilica ning Nazarenu
aliwa ring mamaripal a agus da ring mag-opisina’t magaral
ding lalakad pasiklod ban manyad milagru
ding bundat a pulis, ding gagawuk karing bulsa da ring kalele ra
ding babasa karing gulis ning palad, ding pabayad ban ipanalangin la
ring kaladwa, o ring magtindang amut at bulung-tanamang pamparegla
ila ring mekaramdam —
Tang, Ilang taon na po kayo? ngakung mengutang king mangibal a matua.
Pagkatayug-tayog, lilipad sana ako, nguni’t naalala ko, putol pala ang bagwis ko.
Inyang kutnan ku ne man nung atin ya pang pamilya,
selatan na ing balbas king baba na. Kabang dudurut la ring mata na, tinalanga ya:
Sinunog nila ang pugad ng agila, kasamang naabo ang mga inakay niya.
Kumain na po ba kayo? – ikutang ku sana
dapot lintang na ne ing kartun a pagkeran na.
Kilub ning langgotsing datukanan, pepalual na la
ring adwang busbus at alang laman a lata
ing metung, pekat ne king balugbug na
at king metung, pane naman ing hello na.
Karin king underpass –
i tatang
yaku
ding piping balitang –
ikami mu ing mekaramdam
nung makananu yang mangatuliran
ing danup at kasakitan.


***
2012
Oran, Algeria

Ing Meyayat

Ining mapamusung a Eddie, nen mong mitatas ya prisyun at inatulan ne ning doctor a mag-reduce, migpane-pane ing ehersisyu na. Lilisyan na naman ing sablang pamangan a malat at makolesterol. Nung inia naman kilub namu ning pilan duminggu, migit keng 14 kilus ing mewala keng timbang na.

Misan a bulan ning Agostu , mika-pyesta keng baryu ra. Asno karakal deng meging bisita ra at kamag-anak da la naman a manibat pa keng miyayaliwang baryu. Nung wari neng maluat lang e mikakit klase peka –reunion da namong mikakamag-anak . . .

Balang dintang . . . balang dintang sasaganan na la at saka no mo gagalamanuan. Oneng balang dintang mu naman a kamag-anak manatu kaya at sasabing: “o’t kapayat mo?” . . .
Neng sinawa ne keng atu ra at mapagal neng magpalino nung bakit mepayat ya . . . ing gewa na minta ya keng kusina at saka no liblub deng gamat na keng baldi ning taba…

Balang dintang . . . balang dintang manatu…”Ay! ot’ kataba mo!!!”

Candadu

Lulub tamung bala-balaus, nung minsan
king pasbul a acasanaian ta nang macabuclat
e tana cacatuc man, uli’ng balu ta mang macalapat ia
iti, pasbul iang e macacandadu --- manaiang balican.
Sane tamung abubungaran ta ia ing sintang manatili
king metung a tumba-tumbang luclucan. Tatalacad ia’t
bibili ne ing buburdajan nang punda-- lagiu ne
at lagiu mung piaiabe na king kilub ning metung a pusu –
tutulac ta ia iti king mipnung pag-asang atin ta pang dasnan
ban atuclasan ta mu mung iti macacandadu ne pala.
King lual, tangisan tamu ing kecatamung pangalili
Ing etamu pamagbalic king macabang panaun.
Ipacat ta ia ing balugbug king macacandadung pasbul.
Misna salpac, ulinigan ta la at pagsinuan
ding mipagsalita libutad ning tula ra’t sagacgac.
Magsalbat tamu
para king taung e tamu belican —
menaia
mepagal
memuclat pasbul
para caring aliua.





****
Oran, Algeria
2012

Ing Sulat Kang Tatang

Sinulat ya I Juan kang tatang na at ini ing makasulat.:


Dear Tatang,

Padalan yu ke pung metung a kilung abyas ampong metung a dosenang ebun

Ing kekong anak,
Juan

… milub ya keng silid ining no read no write a Pedru at apanggatalan neng gamat ining makalapag a sulat. Pemirat ne iti at ikit nang Juan ing gewa na. Neng mamilagwa ya, penabilinan na ne mu ining Pedru:
“Oita ing scotch tape keng platera, pituglung tuglung me yan saka me lulan kening seli kung sobri.
Awne dininan ku neng address. Ika namu ing magpadala keng koreu…”
Gewa na naman ning Pedru ing pagawa nang Juan…
nganing sulat a miras:

Dear abyas,

Padalan yu ke pung metung a kilung Tatang ampong metung a dosenang anak.

Ing kekong ebun.
Juan





***
2012
Oran, Algeria

Be Specific (nung manalangin kang Lord)

Makasiklod arapan ning altar
piyagpa ya gamat ing taung manyawad:

“ Diyos ko ala napu nune metung ya mu
ing Kekayu adwan at pagparalumpu
ing sana muktut ne ing kabud babaing
dalise malsinta’t lulugud kanaku”

king pamanuli na disnan ne y misis
selubung na keya susulapo palis
basu, sanduk, boti -- atin ya pang patis
kutsara, tinidur, pinggang maki-pansit…
guguliac, malmura, magwala ya y misis:

I Inday! I Inday!
o yan manyuka ya!
ing sumbung na kaku
I ka kanu ing TaTa!

Ing Tatang a Mag-Nosebleed

TATANG: (kabang panyermunan no reng kayang anak) Manibat ngeni ala kung buring daramdaman mag-english o managalug keti bale! ikayu-kayu mu ing mikakaintindi ! o’t eyu na rugu isipan ikaming Ima yu dadaya ke arung neng daramdaman da kayo at pilit da kayung paki-intindyan? Ing ninumang magparaya arung pasibayu kekaming Ima yu… palwal ke bale at igapus ke ketang kural-damulag…

BUNSU: Tatang, ding tigulele’t simbitla yung mipnung yubu’t sampat a payul dikil king pamagmairing king sisuang amanu, matimyas lang aske ning masabal yung alang kabat, milalu at manyampukaki para kekami at para king kekeng ikasaplala a sukat mie siknangan king pangatau mi’t panga-kapampangan. iti eyu na dapat ipagparalumpu kekami bilang budni yung sapni at pelangga -- uling iti yang sampat at matulid ming gawan—ing gambulan yang alang kapikakunuan ing amanung menan . . . ing amanung kapampangan

TATANG: (… mipamulala ya) lakwas yang mebalangingi.






***
2012
Oran, Algeria

Ing Pane Makatalan

Madre: Nanu ne kasi ing apelyidu mu, iho?

Sakristan: Balu yu ne pu ita, sister, madalas ye pung tatalnan.

Madre: Susmaryosep! . . . Bayag ing apelyido mo?

Sakristan: Sister naman, Rosario pu.

I Berung a Alang Swerti

This is a true to life story....

Bayu la pamung kasal ding miyasawang Berung at Lenlen, manintun ya pang obra ing Berung at alus milalako ne pag-asa uling sinawa neng mikadurut keng Menila e manakit obra na. Misan a aldo, akapagkwento ne ining Tiyong Andoy (bapa nang Lenlen) at I
Apung Basti (apu nang babaing Lenlen):

Tiyong Andoy: O’ Berung komusta na ing pamag-apply mu? Menakit na kang obra kanyan?

Berung: Ala pa pung swerti bapa. Mekapag-apply ku pu keta keng Manila City Hall. Paswelduan daku pu kanu tsa-500 Pesos ing aldo. Eke pu tinggap

Apung Basti: (kabang gogogo na ing pamangan babi) O ‘bat eme tinggap??? sayang neman…nanu waring obra…?

Berung: Pababad de pu itang damulag keng LUNETA…!




***
2012
Oran, Algeria

Ing Kukunan Na

BERUNG: BAPA, kunan ke pu kanu ing kalderu, sabi nang Ima ku.

Bapang BENIG: O Berung, atyu ka pala. Kapilan ka pa dintang. Magaral ka pa?

BERUNG: Nandin pamu pu. Opu, college naku pu.

Bapang BENIG: Nanung kukunan mu.

BERUNG: Ita pung kalderu…




***
2012
Oran, Algeria