Si Ondoy at ang Pilosopiya ng Kantitatibo / Kalitatibong Pagbabago

Pinadaloy ni Ondoy, isang araw, ang hilakbot at hinayang.
Parang Spoliarium ni Luna,
gumimbal sa madlang nakakita ang mga larawan:

Mga patak ng luha -- sumanib sa agos
at humalik sa mga pasimano’t bubungan;
anupa’t ang buong pamayanan
naging kuwadrang lumulutang.

Nakitang magkaakbay, inaanod sa nagsa-dagat na lansangan
ang mga pigtas na tsinelas,
Ferragamo sandals,
supot ng nilimos na kanin,
banig na karton,
bag na Prada at Loui Vuitton

Nilunok ng ilog, magkayakap na gumulong
at pasinghap-singhap na lumubog
ang makikintab na Toyota Corolla at nanlilimahid na kariton

Kasama ng mga nasa trono ng kapangyarihan, sinisisi nila
ang Angat Dam, ang Ambuklao, ang Maasim at Pantabangan
Walang maririnig kundi piksi at palatak ng panghihinayang.
Maririndi ang mga dam sa dagundong ng mga sumbat at tungayaw.

Nguni’t kung makapagsasalita lamang, sasabihin nila:

“Itinuro namin sa inyo ngayon ang pilosopiya ng kalikasan:
Kakalusin, isang araw, ang kasakiman at kahirapan.
Sa pagsapit, sabay-sabay, daluyong na aalsa
ang mga pinahihirapan at pinagsasamantalahan.
Wawasakin nila ang lahat ng harang. Magaganap
Matutupad sa isang iglap ang isinisigaw nilang
kalayaan at pagkakapantay-pantay.”

Kung kailan at paano? Iminumungkahi ito
ng natutunaw na yelo sa loob ng baso.




--------
October 2009
Oran, Algeria

Disiotso

sa pagitan ng ikawalo at ikasiyam ng umaga
palakad-lakad
ang disiotso-anyos na maybahay
sa likod ng nililipad na kurtina
ng bahay na tisa ng kanyang asawa

madalas ko siyang sulyapan
sa tuwing binabaybay
ng tumitirik kong motorsiklo ang Block 69

ngayong araw, muli niyang binuksan
ang bakal na tarangkahan
upang tawagin ang tindera ng gulay;
o hintayin ang naglalako ng bisugo at tamban
sa harapan ng bahay
ngumiti siyang tila nahihiya
pinagsalikop ang mga brasong
nais takpan ang dibdib na ikinukubli
ng manipis niyang negligee.
habang kanyang ipinupusod ang hinahanging buhok,
itinutulad ko siya
sa dahong binibitawan
pinakakawalan
ng walang pakialam na tangkay

kanina
habang nakangiti,
marahan akong yumuko. . .
palihim, kumindat siya at kumaway.

walang kaluskos ang gulong
ng motorsiklong aking inaakay
habang ako'y dumadaan
sa graba at buhanginan

meeting place

-------------





inisang lagok ng inip na bibig, bakasakaling
mailunod ang panis na laway sa lumamig na kape

na tatlong oras nang sinusuyo, hinahalo
ng pilak na kutsaritang

nahilo na rin
sa kaliwa’t kanang ikot ng pag-aalala.

sinusumbatan ng titig ang dingding
nililingkis, tinatanong ng kanang paa

ang kaliwang paa: darating pa ba siya?
walang maitutugon ang kaliwang paa

na nagsisimula ng humakbang -- palabas.
minsan, maging ang kinakabog na mesa

at isinasalyang upuan
walang sagot na naibibigay.

tanong sa tanong din lang
ang natatagpuan

ang naiiwan
sa mga tagpuan.




------------

Kabilang Pisngi ng Pagtulog

babantayan kita sa iyong pagtulog.
kahit na alam mong hindi na mangyayari,
nais kong samahan ka

maging haplos
sa dibdib ng pinakapayapa mong pananaginip
upang tulad sa banayad, minsa’y alimpuyong alon,

muli kong maipadama
ang padausdos na pagdampi
ng nagliliyab kong labi

aakbayan kita
sa pusod ng nakasisilaw at kumakaway na gubat –
na nag-iingat sa pinitas nating mga tangkay at bulaklak

bubuhatin, sa lilim ng nagtutubig na araw
patungo sa kwebang naging piping saksi
sa sinambitla nating pananatili.

doon man lang, minsan pa,
muli kang makapanaog
mula sa batuhan ng iyong mga takot,

sa bangin at bingit ng mga alinlanga’t pagkabalisa
na hanggang ngayon, hanggang ngayon ay nakapiit—
likidong sumusungaw, dumadaloy sa hapis mong mga mata.

aaliwin kita. papasanin sa aking mga balikat
at gaya ng dati, aabutin mo ang kulay-pilak na mga tangkay;
hahawakan ko ang iyong kamay upang iyong mapitas, maipon,
mai-kuwintas ang pinakamunti at pinakaputing mga bulaklak.

muli kitang isasandal
sa dibdib ng naniniyak kong mga kataga,
ng di-magmamaliw kong sumpa: narito lang ako

lalaging para sa iyo, isang kanlungan at gabay
tulad ng bangkang magsasakay, mamamaybay
at magbabalik sa iyo kapag nais mo nang magpahinga

at sa iyong paghimlay, ikaw ang aandap-andap na apoy
na hahawakan ko at ikukubli sa aking mga palad.

mananatili akong isang masuyong hangin
sa hinuhugot mong hininga

hindi mo man nakikita
bahagya mang nadarama.