Ding Lalalan Kung Gunam

Nanung parusa ing makasalikut karing lalalan kung gunam
nung deti bubuktut la at manganak alang tuknang --
Nuanti la man kayubu, makananu la man kalagu, sisiklod ya
king bayat ing migaganakang isip, balang deti daratang la.
Lumbe lang alala ning laun a dalan a agaganaka – paulit-ulit
tinanggi ya man ing isip, ding laun a recuerdu ning tula at yumu,
menatili la -- kekata. Dapot deti, angga man ngeni, kakapkapan ta la
pablasang mibayit la ibat karing sugat a migpeklat, karing pait
a akasanayan ta nang isimpan king salu ning metung at metung.
Ding pait a reti, pilit ta la mang kakalagan . . . paygapus kata naman.
Migkera ka king salu ku a tinuring mung pugad. At keni, migsumiksik
at memaluktut kang balamu mabasang ayup; agyang e mu man atitiyak
nung bisa ku . . . nung iti yang dapat. Yaku mismu ing mababalbal karing
malalam at saldak mung singap a tutusuk kabang makasubsub ka
kening salu, Mabayat man, aluguran ku na ing anti kaniting pakiramdaman
ning migagapus king beyatan at kaligaligan. Ing tutu, tatakut kung
king kanakung pangagapus, e ku ne akua pang akilala ing aske ning kalayan.
Ikadkad mu no sana ring kekang pakpak, sulapo na ka. . .
palawut . . . palawut . . . makisabi kung mayap.

Quo Animo?

Alang duda
Alang pisasabyan
Iniang ding miliwas-liwas a migmalasakit
Ginulyut king garitun, ikua ra nang minina at misalunan
Ding seke rang gintung layun at mayap a parasan, memitamit lang mibakutut
King ilang a lugal. Karin, ume lang manatiling lakwan-dasan ning aldo at uran.
Deta namang magmius at magparangalang ila ing midalakit at milud
Karing anggang miumpisan, ding teterenten a payaus talasalba,
Kinangwa lang mangaragul a trompa. Peparamdam do ring paulit-ulit a gale,
Ding pamagmasabal, a papasiag da ring labing e mebyasa karing bayung siuala at aske.
E ra ikit ing pamiyaliwa ning layun at sitwasyun. Ding balang gagawan, susulat da la
At iyukit king pawud at dalpakan ning garitun. Misake lang miyayaliwang gayak,
Seke da la pati ring galut-galut at mangalirang a pamispisan ning milabasan.
Geyak de ing garitun . . . e ra no siniyasat man
ding ala nang angin a gulung. Geyak de pin
At kitmuang miyaliwang pabayat.
Geyak da la naman ding karelang sarili
Misulud lang mangakintab a imalan
Atsaka do sebitanan bulung a gintu
Ding karelang malingmingan
Alang gugulyut
Sinake la ngan





----
January 12, 2011

INTIFADA!

(Food Riot / Uprising in Oran, Algeria)


ngayong itinaas nila ang mga tabak
sasabihin ba nating
maaari ngang mangibabaw
ang kaisipan sa kalam ng tiyan?
na sa dulo ng pisi, naroo’t nagkakanlong
ang dumurupok na hinahon?

samantalang sumisigaw
silang bundat sa kapangyarihan:
essalam!
essalam!
malulunod ang pumapayapa
at kumakalmang mga kataga
sa ngitngit at dagundong ng pag-aalsa:
intifada!
intifada!
at ngayon na

ngayong nakataas na ang mga tabak . . .
patototohanan kong gutom
ang kumadronang nagpapaanak
ng dahas at pangangahas

dahil hindi na simpling protesta
ang naririnig ko’t nakikita
giyera!
giyera!
ang isinisigaw nila.


*******
Oran, Algeria


*** inilathala rin ng emanilapoetry

e mu ku iyasag

e mu ku iyasag
a munye kapuryan
karing poesyang maglarawan
nung makananu neng pamitan
ning maglolo butu
ing puking timan-timan;

nung nuanti kayumu
ing pulut ning kapalsintan
a pisulu
lalam ding impung makaduku
keng dikut ning dalisdis
o mabatung batis

maybug nakung mika-dyabetis!

mal ing panyaliwan.
dakal no ring magkasat
king kasakitan at kayalan
kabang manako la
ding ganid a lider
a peparam tamung katungkuluan
kabang dening sasalangsang

pamaten dong tunggal-tunggal!

e mu ku iyasag
a munye kapuryan
karing poesyang maglarauan
king butu’t puki ning kapalsintan

PLUMA AT POETA

Pluma

Yca Poeta -- a dapat mangatmung talulut at sampaga
karing pilulanang kristal, karing pilublubang mababalbal,
lukluk ka -- dane da ring awang ning aslagan. Ing lalbug a yaldo
keka yang pigilan karing palad mung gagalgal king pamikelangan.
Talnan meng matalik, talnan me pin o’ poeta! ing bola ning aping
antimong kasangkapang mababalbal. Itas me iti at iyatna king aslag.
Dapuat e mu paimbursang ika mismu ing mabalag at mabalbal.
Saka mu pigunaman ing leguan mu’t katuturan
Ing samyu’t ulaga ning panga-atyu mu keti king sikluban.

Poeta

Pakuldas ne ing aldo, dapuat ala ku . . . ala ku
nanumang pagsisyan. Babayat la ring talukap
at eku na asabat ing agus ning panamdam. Buri ku man
eku na pigilan. Muman keni at kanini, magparayo neng
anting bulung a siklut-siklutan ning alun ing kaisipan kung
miglarawan dapuat e mekasumpung ditak mang kapayapan.
Ing leguan, kataya yamung alang laman--alang kabaldugan
E k’ya mu man ikuang agalamanuan.

Pluma

Ing tauli nang timan ning papatak a uran— mababalag
karing kikyak a alapap – daramping banayad at iyatad
ning sala ning aldo kurap-kurap – perlas lang misasalbag
karing mangatilus a batung sasalpukan na ning alun.
Paninintunuan da ing samyu ning lingap at pali ning lugud
karing teterak at magtumaylang bulung. Dapuat keka . . .
bakit keng pusu mu o’ poeta , iti ala . . . ala nanumang ulaga!

Poeta

Malino iti king salusung agus ning kakung pandama:
Kasing-payapa na naku ning kakatayan a tupa.
At keting pinandit, paburen mu na ku sana.
Paburen mu na, nung makananung ing aslag-salang
kakaul king gabun, titiman ya karing balang alikabuk
a darasnan nang makasalabak karing mamyalung a dikut
Uling ing lugud, kataya yamung alang laman, alang kabaldugan
E kinatuk king pasbul ning pangatau ku misan man.

Pluma

King tatawling singap na niting sikluban, memun ku at pasibayung dinatang.
Karing maglakbe kaisipan, keta pang minuna, akakit da naka
Maputla ka at manamdaman. Malaut ka karing keraklan.
Pag-umasdan ku la ring balang ngitngit a siuala, ding mapait a gaga
ning kaisipan mung e mepagal minatad sala. At ngeni, o ba’t ngeni
sasabyan mung alang ulaga ing sabla? Ing kekang salu kitmuan meng mua
at kapigaganakang e mu agyung pusanan? E pa wari sapat ing ayampang
ning timawa mung kaisipang dudulung na king kutkutan?


Poeta

Ding kakung mata, nung isara ko man, nanu pa waring
mayubung bage ing karelang asaganan! E mu naku sana amuyutang
malikid at tumiman karing pangaku ning lugud at leguan. Ing kapayapan
e me kaku iyampang, nung iti mikaskasanan yang dayang anti mong pataram.
Oyni! ing makasalanan kung laman, ing kakung katawan a ume ra nang kunan
Paburen mu nang iti karela reng pisamsaman at pikabsyan.
Lakwan da la sana at itagan
ding lelang kung kawatasan.