Dahil Wala Akong Nana Sa Kili-kili

Sa palengke: iniimis ni Salve
ang tagtag na karne
tumatalsik sa sangkalan
maghapong ulam, sabi’y libre
ipapasalat lang sa tindero
ang kanyang puke.

Sa tambakan: si Nena ang headline
usap-usapan, bukod sa basurang
maaari pang pagkaperahan
pagtihaya sa ibabaw ng basura
ang malakas niyang sideline

Dalawang mukha ng kahirapan –
araw-araw natitisod
sa tuwid na daan

Nakita ko sa isang paskil
ang isang paanyaya
Malaya raw (n)gumawa
Ang kahit sinong makata
Basta ang tula, may angas
Tila kamaong-nakataas
Bilang pagtutol
Sa kahirapan at dahas

Nais kong isama ang tulang ito
dahil tulad ng marami pang
Salve at Nena, tumututol ako

And hell to those literati
who will call this piece a kili-kili poetry.
Wala akong paki
I just wanna say Fuck!
and Fuck this poverty!



***
2011
Oran, Algeria

ganito ka namin gustong alalahanin (para kay kasamang ross)

sa mga pigtal na tsinelas;
bali at duguang plakards;
ligaw na rubber shoes
hubad na paa;
namamanhid at mahapding mukha;
tinirgas at namumugtong mata;
duguang eskinita
taas kamaong-maralita
humandusay na magsasaka
sa Taft Avenue,
sa Welcome Rotonda
hanggang sa tulay ng Mendiola . . .

may luha man kami ngayon sa aming mga mata
mananatiling buhay sa aming pandinig
ang kalmado mong tinig
sa tuwing bubuwagin ang hanay
at nasa gilid ka upang magbigay
ng habilin sa kung ano ang dapat gawin
timon at gulugod
sa makauring paglilingkod
propagandista’t taga-gising
ng bayang nagupiling
Kasamang Ross
ganito ka namin gustong alalahanin



***
PAALAM ROSS. Si Ross Anonuevo (Jolas sa mga kaututang dila at Ting sa mga malalapit at piling kaibigan) ay nahalal na business manager sa kaunaunahang post-martial law BA student council sa UE noong 1982, naging coordinator ng Kapit-Bisig Party Alliance, at isa sa mga namuno ng League of Filipino Students. Kasapi siya ng UE Kapit-Bisig Alumni Association Inc.

Kabang Makasiklod (Metung a Tanaga)

Will you marry me? -- ngaku
Yes, I will! -- pekibat mu
Talulut lang mebalag
Ding takut ku’t bagabag



***
Oliver S. Carlos
2011
Oran, Algeria

Tagulele Ning Talasulat

ing talasulat—damulag yang gugulyut king sarul ning kalalangan
-oliver s. carlos




macatalacad ca ngeni – pacamalang cayanacan-
qng gulut cung mitmung late ning casaquitan
babatiauan mu ing serulan, ing bilbal a buligang
napun-nacaduana masias at macatayangtang.
macasaque ca cacu -- cabang panayan ta ing uran
at qng mumuna nang tulu, mequibat cu qng gulyut
ning lubid a selacsac mu caring cacung arung.
uran wari o angin a magwasiwas caring bulung
ing mecapigil quecata? ban lumacad at ume gambul
qng leparan ning asicang manenayang lingapan
ban mie calam a iyampang qng indu tang pacamalan?
ala . . . alang pamicacunung bitbat te ing sarili,
ing sablang caguiwan, ban ing gabun atin yang pupulan.
macatalacad ca ngeni at babatyo
keng mipala at marangle mayaluntiang
gugulisac mung mipnung tula’t cagalacan:
ing pale bubuctut at sasapo king linang
ila ring ambag mu king gabun mung menan

igulisac mu pin . . . malapit da nang pupulan
ing bunga ning casaquitan

e mu mu sana cacalinguan : --
ding bitis mung macaticad
tatalacad da la naman
ding bitis cung macalbug ngeni quing linang.



also published in eK!/Versilog


***

Pagtanaw

Sa mga bagay na tinatanaw
Mula sa likod
Ng bintanang nakaawang
Pinipilit kong tawirin
Ang hanggahan ng realidad
Nilulusaw sa balintataw
Ang takot sa isang wakas

Narito akong nananangan
Sa katotohanan ng posibilidad

Naghahawan kita
Ng mga hinanakit.
Ng pait.

Ako, sa tinamong mga sampal at panlalait
Ikaw, sa mga bintang na itinuntong
Mula sa dila ng iba. Isang relasyong

Dinilig sa sumbong
Sa sumbat nilason
Paano nga ba yayabong?

Sinabi mong titindig sa anumang unos
Ang isang pag-ibig na nagtitiwala
Isang pag-ibig na ang batong-panulok
Ay di malulusaw na respeto at unawa

Narito akong nananangan
Tinatanaw ang iyong hulagway
Umaasang sa iyong pagdating
Ang mga katagang ito’y
Muling ibubulong sa akin.



***
2011
Oran, Algeria



*** also published ing eK/Versilog

Ing Panigapu

Tinangis cu na ngan, ing cacung lua – cacung capasnauan.
Cacaulan que ngeni ing cataimican. Ding ungul na ning pusu,
paiapa na la. Mete no ngan

Cuculcul ia lalam gabun ing cacung caladua;
sasalicut na la ding anggang caplas, ding anggang pait –
lalam ding durucu’t pipiling a bulung, queni na la sasalilung

E cu na la pagdulapan, pag-inayangan at pagsisian
ding milabas cung taguimpan – mesayang,
melugpu quing queralumduman

Ali, ali cu na la, capilan man!
E na baling cunan yu ngan. E na baling mauala ngan
Aliua mu sa reng bacas ning capalsintan

Paburen yu cung mate . . .
lulugud
paburen yu cung mate.



*****
Sta. Cruz Church
Oran, Algeria

Salmo Responsorio

Para karing indung manyalugsug
karing pekamarayu nang morgi,
mamaplus, lipat-lipat, kakalawat
karing kutkutang alang tanda o bakas
mag-bakasakaling misan a bengi,
mibuklat ya ing kawayang-pasbul
at iyapsa ne ning dulum ing bunsu nang
dinukut da’t pirsalanang kalaban ning
gubyernu . . . manalangin tamu.

Ing Guinu yang pastul ku, nanu pa ing kailangan ku

Para karing ibpang titipa at makibat
karing kulayit ning malalam a bengi
at karing sawaling-dalig a pamusbusan
da ring mamaping balas ning kasakiman,
king gabun a sasapu karing lasak at mipusit
a bituka ning pamanalakaran, king pilan-dalan
a banua nang sulirani’ ning gabun at kayalang-gabun . . .
manalangin tamu.

Ing Guinu yang pastul ku, nanu pa ing kailangan ku


Para karing atsi at koyang sabit-sabit
karing estribu da ring saken, alang kapagalang
magpalino karing sangkan ning pamag-welga
karing pakisabi dang baryang e maybug kalaksing
karing kahung e ra maybug mang lawan o lamnan
ding kalupang pakakalulung makaramdam
dapot alang sukat isaup pauli ning kasakitan;
king baguk, king asin, a pisusuluan da king piketlayn--
a king saguling pinandit miyambulan king daya ra
king pamanlusub da ring pulis at eskirol
a babayaran da ring kapitalista . . .
manalangin tamu.

Ing guinu yang pastul ku, nanu pa ing kailangan ku

Para karing
Atsi,
Koya,
Indu,
Ibpang
milalako na pag-asa
king balayang pigkalaman ning Diyos
a mayaluntiang a pastulan
dapot pagkait da karela …
manalangin tamu

Ing Guinu yang pastul ku, nanu pa ing kailangan ku.




****
2011
Oran, Algeria



*** also published in eK/Versilog

pingas a olen

Linagapac.
Ginaua iang sarili nang dalan,
quing mebusbus a salamin ning auang
ginulung ia ing pingas a olen
quing bumbunan
ning cacung caisipan

Maragling sulyap,
maratnang pamaquilauaian
quing salamin ning antigong tocador.
Ala! salamat.alang galus ni gatla.

Daramdaman que qng gulut - quing mamalsa cung tundun -
cacalbit ia ing tula ning camusmusan.
Daramdaman cu la
ring sabic a igut at pitic qng goma ning tiradol,
ding sagacgac da ring anac
a lipat-lipat, sipat-sipat caring sanga.
Paraiso la carela
ding mangalualas a mula.

Maniaman – nung misan –
ing manatili
quing camusmusan.

Bálu Kú Dàtang Ka

kàring siguk a tàtàlukî
kàring pàlaut mung takbang,
alâ na kang símbitlâ métung màng kátayâ
íng tùtu nà, mánalángin kung màte náku mû
ínìang gùmulut ka

kínutkût là ring libung subyang--kénì
kíng kákung pusû --màsakit, ot mípàkanyàn?

ing sàbi mu: dápat teng làgpasan
ing pámikàwàning ìni. làbag keng púsû ku
dápot màko náku

mìsasaglulû ing luâ kening pisngî, ngáku:
ùme nà ka, átùpan mu sána ing lìgàyang
e mìnunag king pámiyábe ta
tandánan mu sána
ing gùgùlùtan mung púsû
nung bàlikan mé man, ákit mung
màkàsúkul yà pà mù rin
kéka

nung sàkali’t kàlinguan mú ita,
gànàkan mu nàla sâ ring tàlulut
pépayágus tà king ílug,àntimong sumpâ
ning e màpupus tàng pámikalugud
ding indam kung bànglu káring sampagang
inagtal ku at pítuglung-tuglung
ban màging korona ning kékang bùntuk
king pànimànmàn mu e mò sa lalaut—

at nung ing águs ning ílug a pipandiluan ta
mìlako ne siuala --éne bísang màgkanta
nung alâ nang áku ampong íka—
atin pang ángin a mánayà
king pàtak at làmbis ning ùran
mániglo . . .
manayang kàlupa ku
dátang ka
bálu ku dátang ka.


****
Oliver S. Carlos
2011
Oran, Algeria

Ding Mapangangas a Pamagdulap king Katutwan

Misasapwak la king pasbul ning kalalangan
ding mapangangas a pamagdulap king katutwan-
nung misan, awsan do reting Kamuritan
ding maka-barung, mangatulid a sanging
pantas a migtambun king kulkul ning milabasan

Karing mata rang mapanyuri at magbanal-banalan —
(ding pamagdulap a reti, king mumuna rang tagulele,
bingut lang sisipsip gatas king susu ning amanu) –
matula la pa. Awsan do pang Kabanalan –
pablasang keng umpisa, makagyu mu king lalon dala
ring alang-malit nang timan. Pablasang e re pa selatan,
e la pa metibu’t mesalubsub king dila nang mataram

Ding amanu ning kapangangasan, ampat miyagkas na la
sisiksik la reti karing karelang panimanman. Papalto na
ing kalawang -- ing aging makakulapul karing bulung panggalal
a makasabit karing karelang malingmingan
at ing Kabanalan – kanita ne maging Kamuritan.

Ila ing mayupaya, Ila ing makarakal –
nung mayun ka karela, matinu ka’t banal,
nung salangsang na ka man
ituring da kang panganib at kalaban …
ipaspas da la king kekang arapan
ding tanikalang panyakal mung batal.




also published in eK!/versilog



***
2011
Oran, Algeria

Ing Lugud At Ing Kamatayan

Tútúbû lang àgnan king pékasúluk ning pusû
Ding binî ning lùgud at kamatayan
Didiligan ta yà ing métung
Kábang ing métung
Dìkut yang pitàtakútan
At pílit lalapùtan
Wa, deti mitutuglung la
Dapot mikakawani la.
Uli’ng daràtang ya ing kirut
Karing kárìnan nung nu ne àkakapkap
Ing metung a kapupúsan.
Papatàran na la pámiugnáyan
Ding báge at salitâ.
King panyàtang ning lugud
Ing túlâ ena ne man darásan
Uli’ng pepepe ya ing kamatayan –
Iyatad de iti ring luang papatak
Kàring mapìlan a pirasung tàbla—
Pìpagkéran. Tawling santungan
Da ring pìnandit a písuluan.


--
2011
Oran, Algeria

Pamagdili-dili

nuan ya—
iang makatalungku,
maniglo pali king dapug
pepaylakwan at linaut
karing ligalig a sitsit
ning kikimbe gamat ning alas-sais

iang minye sukad karing pilatan
ning taguimpan, ning pamanlako
at pamagbalik mu naman
karing kayang pilakwanan

iang ing kayang kapalaran
seke ne at inasa
karing ginulut a kaluguran

iang ngeni magpapusan
king pago ning Miglalang
sasalikut at magpampan
karing pangil a mangataram
da ring lilung mengalingwan—
mengalili
karing liku-likung dalan,
migsakwil at migsakdal
karing meninasang taluntun
king matulid a dalan

nuan ya—
king lumbe nang pamagdili-dili
e re kayabe
ring masilab king api






******
2011
Oran, Algeria